در این مقاله خواهید خواند:
دیتا سنتر چیست؟ دیتاسنتر یا مرکز داده به نوعی مکان خاص گفته می‌شود که در بر دارنده انواع سرورها و انواع تجهیزات شبکه‌ای برای رد و بدل کردن اطلاعات است. امروزه دیتا سنترها را با استفاده از زیر ساخت‌های مختلف روی کار می‌آورند و استفاده از آن را برای تمامی کسب و کارها، مهم می‌دانند. ما در این مطلب می‌خواهیم شما عزیزان را با چگونگی عملکرد دیتا سنتر و انواع دیتا سنتر، آشنا کنیم و بگوییم که اصلا دیتا سنتر چیست. همچنین نکاتی را در مورد اهمیت دیتا سنتر در کسب و کارها و مزایای آن، برای شما شرح می‌دهیم. با ما همراه باشید.
آشنایی با data center
به طور کلی، دیتا سنتر را محل نگهداری سرورهای اینترنتی می‌دانند که با استفاده از امکانات ارتباطی و تجهیزات مهم، می‌تواند حجم بزرگی از داده‌ها را در خود ذخیره کند و در صورت لزوم آن را در اختیار کاربر قرار دهد.
ویژگی یک دیتا سنتر چیست؟
برای این که بهتر متوجه شویم که دیتا سنتر چیست، لازم است ویژگی‌های مرکز داده را بدانیم. معمولا نگهداری کردن از مراکز داده ممکن است هزینه‌های زیادی را برای شما بتراشد. بنابراین توجه داشته باشید که باید مناسب‌ترین نوع از دیتا سنتر را با توجه به ویژگی‌های مختلف آن، انتخاب کنید. دلیل این امر این است که با انتخاب دیتا سنترهای بزرگ، شرکت‌های کوچک قادر به پرداخت هزینه‌های کلان این مراکز داده نیستند.
- دیتا سنترها به دلیل این که به برق متصل هستند، با قطع شدن برق کار نمی‌کنند.
- دیتا سنترها همواره باید روشن باشند و تحت حملات سایبری قرار نگیرند.
- سرورهای به کار گرفته شده برای این داده‌ها باید خنک شوند.
- دیتا سنترها تدابیر امنیتی بسیار پیشرفته‌ای دارند و از این جهت بسیار مناسب و ایمن به شمار می‌آیند.
- نگهداری کردن از مراکز داده کمی دشوار و پیچیده است.
چگونگی عملکرد دیتا سنتر
پس از این که دانستیم دیتا سنتر چیست، می‌خواهیم عملکرد این مرکز را بررسی کنیم. همه داده‌هایی که در فضاهای اینترنتی دریافت یا ارسال میشوند، به دیتا سنتر نیاز دارند. عملکرد دیتا سنتر به شرح زیر است:
- زمانی که شما آدرس وب سایتی که مد نظرتان هست را در نوار جستجوگر گوگل وارد می‌کنید، دیتا سنترها یک پیام درخواستی را از شما دریافت می‌کنند. پس از ارسال این درخواست، ایمن بودن یا نبودن آن بررسی می‌شود و در صورت تایید شدن، درخواست به بخش سوییچی می‌رود. این بخش اغلب در قسمت لایه‌های دسترسی قرار دارد.
- حال این سوییچ درخواست شما را سرورهایی که در بخش‌های داخلی قرار گرفته‌اند، می‌برد.
- در این مرحله، سرور مربوطه درخواست شما را دریافت می‌کند و به بررسی این درخواست می‌پردازد. در اینجا، درخواست شما به سرورهای بانک اطلاعات می‌رود و داده‌های مورد نیاز خود را که در بانک اطلاعات وجود دارد، دریافت می‌کند.
- پس از عبور درخواست از لایه‌های ذخیره سازی، اطلاعات لازم از دیسک‌های سخت خارج میشوند و سپس به شکل یک بسته‌ای که می‌تواند انتقال پیدا کند، در می‌آیند.
- در این مرحله، دیگر درخواست تایید شده و اطلاعات لازم را دریافت کرده است اما عملکرد اتاق دیتا همچنان ادامه دارد. پس از اتمام مراحل فوق، روترها سریع‌ترین و کوتاهترین مسیری را که به مبدا ختم می‌شود را شناسایی کرده و بسته را در این مسیر هدایت می‌کنند. شاید عملکرد دیتا سنتر کمی طولانی به نظر برسد اما تمامی این‌ها در طول چند ثانیه انجام می‌پذیرند.
چرا سازمان‌ها و کسب و کارهای مختلف، مرکز داده را مهم می‌دانند؟
در چند سال اخیر با توجه به این که اتصال به فضاهای مجازی با استفاده از اینترنت فوق پر سرعت راحت‌تر شده است، به دنبال آن کسب و کارها به فناوری‌های نوین وابستگی شدیدی پیدا کرده‌اند. بنابراین خدمات دیتا سنتر هم بیش از پیش مورد نیاز هستند. هم اکنون در زمینه اقتصاد دیجیتال، دیتا سنتر و مرکز داده پشتیبان است که حرف اول را می‌زند. در ادامه چند مورد از اهمیتی که آشنایی با مفهوم دیتا سنتر چیست و به کار گرفتن آن دارد را بیان می‌کنیم:
- دیتاسنترها اغلب بستری بسیار مناسب برای اجرای برنامه‌های کاربردی در یک سازمان خاص، هستند.
- دیتا سنترها توانایی این را دارند که ساعت‌ها بدون وقفه اطلاعات را در یک سازمان منتقل کنند.
- دیتا سنترها سبب بهبود برنامه ریزی برای منابع انسانی میشوند و مدیریت ارتباط با مشتری را نیز تسهیل می‌کنند.
- دیتا سنترها قابلیت تهیه نسخه پشتیبان و اشتراک گذاری فایل‌های مختلف را فراهم می‌آورند.
- کلان داده‌های سازمانی در بستر دیتا سنتر جا به جا میشوند.
- دیتا سنترها به خوبی از پس انتقال یا ذخیره سازی داده‌ها بر می‌آیند.
کاربرد دیتا سنتر در شرکت‌های بزرگ
در حال حاضر با توجه به اهمیتی که مراکز داده دارند و با توجه به قابلیت پاسخگویی این مراکز به نیازهای مخاطبان، شرکت‌های مثل گوگل، آمازون و شرکت مایکروسافت به طور گسترده از این مراکز داده استفاده می‌کنند. فعالیت دیتا سنترها در بستر فضاهای مجازی آن چنان گسترده است که حتی می‌توان به کمک مراکز داده، ده‌ها سرور کامپیوتری را برای پاسخگویی به خیل عظیمی از مخاطبان، به کار گرفت.
انواع مرکز داده
امروزه مراکز داده را با توجه به هزینه‌ها، کاربردها و تکنولوژی‌های به کار گرفته شده، به انواع مختلفی تقسیم می‌کنند که برای پرک بهتر دیتا سنتر چیست باید به این انواع توجه داشته باشیم:
· دیتا سنترهای سازمانی
یکی از متداول‌ترین انواع دیتا سنتر، دیتا سنترهای سازمانی هستند که در سازمان‌ها به کار گرفته میشوند. این نوع از مراکز داده وظیفه میزبانی کردن از داده‌های مختلف در سازمان‌ها را بر عهده دارند و یکی از پر هزینه‌ترین دیتا سنترهایی هستند که وجود دارند.
· دیتاسنترهای مدیریت شده
نوع دیگری از دیتا سنترها، دیتا سنترهای مدیریت شده هستند که جزو اولین مدل‌های مراکز داده‌ای برون سپاری شده نیز به شمار می‌آیند. این مراکز داده اغلب توسط هلدینگ‌ها و شرکت‌های بزرگ، مورد استفاده قرار می‌گیرند. سرویس دهندگان دیتا سنترهای مدیریت شده، اغلب کمپانی‌های ثالثی هستند که مدیریت کلی و جزئی تمامی ابعاد سازمانی را در اختیار مدیران و رییسان می‌گذارند. بنابراین، چنین شرکت‌هایی با کاهش هزینه‌های خرید تجهیزات و خرید زیر ساخت‌های لازم، با اجاره دیتا سنتر به سود اقتصادی هم می‌رسند.
· دیتا سنترهای هم مکانی
دیتا سنترهای هم مکانی گونه‌ای از مراکز داده هستند که در سازمان‌هایی به کار گرفته میشوند که به انتقال ایمن داده‌ها نیاز دارند. در واقع این نوع از دیتا سنترها به سازمان‌ها این امکان را می‌دهند که سرورهای پر قدرت خود را در یک فضای ایمن که اینترنت در آن پهنای باند زیادی هم دارد، قرار دهند. در این نوع از مراکز داده، فضاهای مرکزی با هم اشتراک گذاری میشوند و مسئولیت‌ها و وظایفی که برای کنترل و مدیریت سرورها هستند نیز به خود کارمندان سپرده می‌شود.
دیتا سنترهای هم مکانی، مدلی نوین از دیتا سنترها هستند که تمامی ایرادات مراکز داده‌ای مدیریت شده را از بین برده‌اند.
دیتا سنترهای عمده
دیتا سنتر عمده نوعی از دیتا سنتر است که در آن اجاره دهندگان مکان‌هایی وسیع را که از امکانات برق، امکانات تاسیساتی و تجهیزات شبکه‌ای بهره مند شده‌اند، به دیگران اجاره می‌دهند. شرکت‌های بزرگی که شعب مختلفی در مناطق مختلف دارند، مراکز داده عمده را انتخاب می‌کنند. برای مثال یاهو و فیسبوک به جای ساخت مرکز داده در نقاط مختلف، از مراکز داده عمده کمک می‌گیرند.
مراکز داده‌ای یکجا از سوی مشتری نماینده هستند و مسئولیت نگهداری کردن از تمامی امکانات سیستماتیک را نیز خود ارائه دهندگان این سرویس‌ها، بر عهده می‌گیرند. دیتا سنترهای عمده با نام سوییت‌های اختصاصی یا قفسه بزرگ نیز شناخته میشوند.
مرکز داده ابری
دیتا سنتر ابری یکی از ارزان‌ترین انواع دیتا سنتر است. این نوع از سرویس‌های انتقال یا ذخیره داده، در سال‌های اخیر با تقاضای زیادی رو به رو شده‌اند. در واقع چنین مراکز داده‌ای به جای دیتا سنترهای اختصاصی یا مدیریتی به کار گرفته میشوند.
با توجه به این که فناوری‌های ابری پیشرفته‌تر شده‌اند، تمامی سازمان‌ها و کسب و کارها این امکان را پیدا کرده‌اند که با چند کلیک ساده، مرکز داده‌ی خاص خود را بسازند. این مراکز داده بر بستر فضاهای ابری فعالیت دارند و با کمترین هزینه ممکن و در کوتاهترین زمان، قابلیت نصب شدن دارند.
مزایای استفاده از دیتا سنتر ابری، نسل نوین مراکز داده
با استفاده از دیتا سنتر ابری شما می‌توانید از قدرت بسیار گسترده‌ای که گروه‌های پردازشی و ذخیره سازی دارند، در شبکه‌ای ترکیبی، خصوصی یا عمومی بهره ببرید. به عبارت ساده‌تر، دیتا سنتر ابری به شما این امکان را می‌دهد که حجم عظیمی از سرورهای کامپیوتری را در مکانی که خودتان نوع آن را انتخاب می‌کنید، به اشتراک بگذارید. این نوع از دیتا سنترها امکان مدیریت بهتر را برای هر سازمانی فراهم می‌کنند. هزینه‌هایی که برای تجهیزات و زیر ساخت‌ها در دیتا سنتر ابری در نظر گرفته شده‌اند، از نظر اقتصادی هم مناسب و به صرفه به شمار می‌آیند.
زیر ساخت دیتا سنتر چیست؟
دیتا سنترها دو نوع زیر ساخت اصلی دارند. اولی زیر ساخت شبکه است که در آن شما باید سرورهایی را مورد استفاده قرار دهید که اطلاعات نهایی را به اطلاع کاربر می‌رساند. در اینجا فرقی ندارد که سرور شما مجازی باشد یا فیزیکی! زیر ساخت بعد، زیر ساخت ذخیره سازی است که شامل تجهیزاتی می‌شود که از اطلاعات نگهداری می‌کنند. انواع کارت‌های حافظه و حافظه‌های اضافی، این زیر ساخت‌ها را تشکیل می‌دهند. از دیگر زیر ساخت‌های دیتا سنتر می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- انواع سوییچ‌های شبکه
- روتر
- فایروال
- انواع سرور
- کنترل کننده‌ها
کاربرد‌های دیتا سنتر چیست؟
تمامی مراکز داده قادر هستند که نقش‌های زیر را به کاربران ارائه دهند:
- دیتا سنترها برای پست‌های الکترونیکی و سرویس‌های مربوط به این پست‌ها، پایگاهی مطمئن هستند.
- گیمرهایی که به بازی کردن در شبکه‌های مجازی می‌پردازند به خوبی می‌دانند که مراکز داده پایگاه‌هایی مناسب برای بازی در شبکه هستند.
- این مراکز به عنوان یک پایگاه میزبان، سرویس‌های تخت وب مانند بهترین دی ان اس یا ftp را به شما ارائه می‌کنند.
- شما با استفاده از دیتا سنتر می‌توانید از پایگاه‌های اختصاصی اشتراک مکان، بهره مند شوید.
- برنامه‌های کاربردی هم برای عملکرد خوب به دیتا سنتر نیازمند هستند.
مزایای استفاده از مرکز داده
تقریبا به هر کدام از سمت و سوهایی که مراکز داده دارند نگاه کنیم، مزیتی را می‌بینیم. این مراکز سبب شده‌اند که کاربری افراد در فضای مجازی و مدیریت و کنترل اطلاعات آسان‌تر شود. برخی از مهمترین این مزایا، عبارتند از:
1. کاهش هزینه‌ها:
بسیاری از سازمان‌ها برای این که بتوانند هزینه‌های مربوط به خرید شبکه‌های مختلف و سخت افزارها را کاهش دهند، از دیتا سنتر استفاده می‌کنند. این سازمان‌ها مبلغ مشخصی را به عنوان اجاره ماهیانه که خیلی کمتر از مبالغ اصلی است، پرداخت می‌کنند. اگرچه نگهداری از دیتا سنتر پر هزینه است اما از جهت خرید سخت افزار و …، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
2. داشتن امنیت:
تمامی خدمات آنلاین باید ایمن انجام شوند. نبود امنیت فیزیکی و نبود امنیت نرم افزاری باعث می‌شود که خسارات زیادی به کسب و کارهای مختلف وارد آید. دیتا سنترها دارای ساختمانی ایمن هستند و نسبت به تمانی حوادث مصنوعی و طبیعی، مقاوم هستند.
3. ارتقای کیفیت:
دیتا سنترها همواره از نظر نوع خدمات رسانی و کیفیت آن، پویایی دارند و به روز رسانی میشوند. از این جهت، می‌توان گفت که یکی از مهمترین مزایای استفاده از دیتا سنتر، ارتقای پی در پی خدمات در آن است. با افزایش کیفیت خدمات، بازدهی بیشتری از اطلاعات مختلف مشاهده می‌شود.
4. قابلیت گسترش:
به دلیل این که تجهیزات مختلف مراکز داده همواره موجود هستند، سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف می‌توانند این تجهیزات را در هر زمان، افزایش دهند. به این صورت که مراکز داده بیشتری را اجاره کنند. در اینجا، وقفه‌ای در راه اندازی به وجود نخواهد آمد و نیازهای کاربران به خوبی برطرف خواهد شد.
سخن پایانی
ما در این مطلب در مورد دیتا سنتر و انواع آن با شما صحبت کردیم. این که data center چیست، چه کاربردی دارد و چگونه باید مورد استفاده قرار بگیرد، نکاتی هستند که امروزه خیلی از سازمان‌های کوچک و بزرگ به دنبال آن می‌گردند. شما هم می‌توانید دیتا سنترهای اختصاصی داشته باشید و هم از دیتا سنترهای اشتراکی بهره ببرید. استفاده از مراکز داده باعث می‌شود که داده‌های شما با امنیت بیشتری انتقال پیدا کند. همچنین، مراکز داده با کیفیت بالای خود، همواره یک بستر مناسب برای ذخیره سازی، مدیریت و کنترل داده‌ها هستند. اگر سوال یا ابهامی هم در زمینه چیستی دیتا سنتر دارید. می‌توانید از مشاورین ما کمک بگیرید و ابهامات خود را برطرف کنید.